Hoogadellijke Stiftdames

Powervrouwen aan de macht

Powervrouwen aan de macht

De geschiedenis van Thorn en het damesstift (een wereldlijk klooster) werd lang vanuit Kerkelijk perspectief bekeken. Het stift ontstond uit het, rond 975 door de Heilige Ansfried gestichte, Benedictinessenklooster. Vrouwelijke kandidaten die in aanmerking kwamen voor één van de schaarse plekken in het stift, waren zonder uitzondering dames van de hoogste stand. Zij moesten een adellijke stamboom overleggen waarin niet alleen de ouders en grootouders, maar ook de zestien betovergrootouders van rijk grafelijke of rijk vorstelijke afkomst dienden te zijn!

Schaakte een man een stiftdame uit Thorn dan was die dus verzekerd van het keurstempel van hoogadellijke afstamming uit de ‘fine fleur’ van de Europese vorstenhoven. En niet onbelangrijk, ook het high society netwerk eromheen.

De wereldlijke stiftdames stonden in contact met hun adellijke familieleden en met dames, - vriendinnen-, in andere stiften. Zo bleven ze op de hoogte van het nieuws en modetrends, want de dames hielden van ‘dress to impress.’ Ze gaven vaak meer uit aan luxe goederen dan hun toelages toelieten en hadden daardoor vaak flinke schulden.

Tot het Land van Thorn behoorden naast Thorn: Ittervoort, Haler, Grathem, Stramproy, Baexem en Ell. Ook het Belgische dorp Beersel (het huidige Molenbeersel) maakte er deel van uit. Bovendien had de abdis van Thorn – samen met de graaf van Loon (en later de prinsbisschop van Luik) – de zeggenschap over Neeroeteren (B).

Met het binnenvallen van de Franse revolutionaire legers op 1 oktober 1795, werd het ministaatje Thorn ingelijfd bij Frankrijk. Het paleis van de abdis-vorstin werd te koop aangeboden, maar bij het uitblijven van een koper gesloopt. Van het ooit immense complex resteert alleen nog de Stiftskerk, een bijgebouw en een tuinmuur. Gelukkig zijn veel woningen van deze stiftdames bewaard gebleven, zoals het uit 1648 afkomstige Huis met de drie kogels. In het museum kom je meer te weten over het reilen en zeilen van deze hoogadellijke stiftdames.

Museum Thorn

‘Een hoog adellijk bijennest’ voor jonge dames op weg naar een wereldlijk leven aan een van de Europese hoven.’

Joost Welten auteur
Joost Welten auteur

Dankzij het archiefspitten van Joost Welten is er nu ook een rijk geïllustreerd boek dat een frisse blik werpt op de stiftdames.

Bestel het boek in onze online boekshop.


Non-fictie boek
De vergeten prinsessen van Thorn
Sterck & De Vreese, 520 blz.
€39,90